اکتشاف (Exploration)کلیات حفاری (Drilling Overview)

حفاری اکتشافی – Exploration Drilling

0

ساختمانها و نفت گیرهای کشف شده با برداشتهای زمین شناسی و ژئوفیزیکی، تنها نمایانگر وجود ظرف مناسب در ناحیه مورد اکتشاف برای تجمع نفت و گاز هستند. بود یا نبود هیدروکربن در این ساختمان ها با حفاری اکتشافی به اثبات می رسد. مراحل حفاری اکتشافی به اختصار به شرح زیر است:

الف) انتخاب محل چاه و آماده سازی آن برای حفاری

بهترین محل برای حفر چاه اکتشافی، نقطه ای است که اگر از آن چاهی حفر شود، در قله سنگ مخزن (Crest) به نفت گیر برسد. ممکن است به علت عوامل طبیعی در سطح زمین، نتوان چنین نقطه ای را برگزید از این رو نقشه خطوط تراز زیرزمینی بالای مخزن، نقشه زمین شناسی، نقشه توپوگرافی و عکس های هوایی ناحیه، مورد بررسی قرار می گیرد و با توجه به عوامل طبیعی سطحی و دیگر عوامل فنی، محل مناسبی در حد امکان، نزدیک به قله مخزن انتخاب و روی نقشه ها و عکس هوایی مشخص می گردد. در این انتخاب، موقعیت محل، روی خطوط تراز زیرزمینی، سهولت تسطیح و محل آماده سازی آن برای استقرار دستگاه حفاری و مسائل راه سازی از عوامل تعیین کننده است. محل اردوگاه برای کارکنان حفاری، آب برای حفاری و مصرف اردوگاه باید تأمین گردد. از محل انتخاب شده باید توسط گروهی متشکل از کارشناسان زمین شناسی، حفاری، نقشه برداری، راه سازی و ساختمان بازدید به عمل آید و روی زمین علامت گذاری شود.

پس از آن، عملیات راه سازی و ساختمانی آغاز می گردد. گودالی در محل چاه، خاکبرداری می شود که سلر (Cellar) نامیده می شود. زیربنای بتونی مستحکمی برای استقرار دکل حفاری ساخته می شود. این زیربنا باید وزن بسیار سنگین دکل حفاری را تحمل کند. زمین مسطح مورد نیاز، بستگی به نوع و توان دستگاه حفاری دارد. مساحت مورد نیاز در حدود صد متر در صد و پنجاه متر است. در مناطق کوهستانی تسطیح چنین سطحی آسان نیست. برای رسیدن به محل چاه و حمل دستگاه حفاری اغلب نیاز به ساختن راه از چند تا چندین ده کیلومتر می باشد.

ب) برنامه پیش بینی زمین شناسی و حفاری چاه

هم زمان با انتخاب محل چاه، برنامه پیش بینی زمین شناسی چاه (Geological Forecast) تهیه می شود. در این گزارش، عمق بالای سازندها، جنس سنگ و فشار سازند پیش بینی می شود. محل و عمق تقریبی لوله های جداری، عمق سنگ یا سنگ های مخزن و عمق نهایی چاه ارائه می گردد. برنامه های چاه نگاری و لایه آزمایی ها بنا به درخواست اداره های زیر مجموعه مهندسی نفت نیز در این گزارش وجود دارد.

بنا به گزارش پیش بینی زمین شناسی، برنامه حفاری چاه (Drilling Program) تهیه می شود. در برنامه حفاری، نوع دکل، طول و نوع لوله های جداری لازم با در نظر گرفتن ضریب اطمینان تعیین و حجم مواد و مصالح لازم برای تهیه گل حفاری، سیمان کاری و غیره برآورد می شود. با توجه به فشار سازندهای پیش بینی شده و جنس لایه ها، برنامه ای برای وزن مخصوص و نوع گل حفاری در اعماق مختلف تهیه می گردد. دستگاه های طغیان شکن (B.O.P.) متناسب با فشارهای پیش بینی شده، انتخاب می شوند. در برنامه برای حفر لایه های مختلف، مته های مناسب در نظر گرفته می شود و جزئیات لازم برای لایه آزمایی، مورد بررسی قرار می گیرد.

تاریخچه حفاری / معرفی اجمالی عملیات حفاری

مقاله قبلی

دستگاه حفاری

مقاله بعدی

شما همچنین ممکن است دوست داشته باشید

نظرات

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.